Thời sự Thứ Sáu 30/06/2023

Võ Thái Hà tổng hợp

Cựu PTT Mike Pence bất ngờ thăm Ukraine, gặp Tổng thống Volodymyr Zelensky

Cựu Phó Tổng thống, ứng viên tổng thống 2024 của Đảng Cộng hòa Mike Pence hôm 29/6 đã gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trong một chuyến thăm Ukraine không báo trước cùng tổ chức nhân đạo Samaritan Purse của mục sư Franklin Graham.

Với động thái bất ngờ nêu trên, ông Pence trở thành ứng viên tổng thống Đảng Cộng hòa đầu tiên gặp lãnh đạo cao nhất của Ukraine kể từ khi chiến tranh Nga-Ukraine bùng nổ vào đầu năm 2022.

NBC News là hãng tin đầu tiên đưa tin về chuyến thăm Ukraine của ông Pence.

Trả lời NBC News, ông Pence cho hay: “Tôi tin Mỹ là lãnh đạo của thế giới tự do. Khi đến đây chỉ với tư cách là một công dân bình thường, [tôi] có thể thực sự được tận mắt thấy sự anh dũng của những người lính Ukraine đang giữ liên lạc trong những khu rừng đó, thấy được sự anh dũng của người dân ở Irpin đây đã chế ngự được quân đội Nga, thấy được những gia đình có nhà cửa bị nã pháo trong một cuộc xâm lược vô lương tâm và vô cớ của Nga. Điều này làm vững chắc quyết tâm của tôi để thực hiện phần việc của mình, để tiếp tục kêu gọi sự ủng hộ mạnh mẽ của Mỹ cho những người bạn, những đồng minh Ukraine của chúng ta”.

Theo Breitbart News, một cố vấn của ông Pence gửi thông tin cho hãng tin này qua thư điện tử cho biết trong chuyến thăm Ukraine lần này, ông Pence đã tới Trung tâm Bảo vệ Quyền trẻ em tại thu đô Kyiv và được báo cáo sơ bộ về những vi phạm nhân quyền xảy ra tại Ukraine. Cũng theo vị cố vấn này, báo cáo vi phạm nhân quyền đó tập trung vào cáo buộc Nga cưỡng bức di chuyển trẻ em Ukraine về Nga với nỗ lực phá vỡ ý chí của Kyiv.

Các quan chức Ukraine cũng thông tin sơ lược cho ông Pence về vụ tấn công của Nga và chiến dịch phòng thủ của Ukraine tại làng Moshchun hồi tháng 3/2022.

Ông Pence cũng dừng chân tại Cầu Romaniv bị phá hủy ở Irpin.

Ông Pence nói chuyến thăm này “giúp tôi có được thông tin tốt hơn để có thể trở về và nói chuyện với người Mỹ về tầm quan trọng lớn lao của sự hỗ trợ của Mỹ cho Ukraine nhằm đẩy lùi cuộc xâm lược của Nga”.

Với chuyến thăm này, ông Pence cũng nhấn mạnh quan điểm về chiến tranh Ukraine khác biệt với một số ứng viên tổng thống khác trong Đảng Cộng hòa.

Cựu Tổng thống Donald Trump, ứng viên tổng thống Đảng Cộng hòa đang dẫn đầu trong các cuộc thăm dò, đã đang cam kết sẽ kết thúc chiến tranh Ukraine. Trong khi, ứng viên Vivek Ramaswamy nói rằng ông “sẽ không gửi một đồng USD nào nữa tới Ukraine“.

Cựu Phó Tổng thống Pence từng nói với Breitbart News rằng: “Cung cấp cho quân đội Ukraine các nguồn lực cần thiết để đẩy lùi cuộc xâm lược của Nga là lợi ích quốc gia của Mỹ”.

Ông Pence nói với Breitbart News sau khi chính thức phát động chiến dịch tranh cử hồi tháng Sáu tại Ankeny, Iowa: “Tôi cũng cho rằng đó là cách tốt nhất để gửi thông điệp tới Trung Quốc rằng chúng ta sẽ không để yên cho họ sử dụng vũ lực vẽ lại các đường biên giới quốc tế”.

Ông Pence cũng nói trên NBC News trong cuộc phỏng vấn vừa qua rằng ông cảm thấy hiện tại là thời điểm “đòi hỏi sự lãnh đạo” và đó là lý do ông quyết định tham gia vào cuộc đua tranh cử tổng thống Mỹ năm 2024.

“Tôi thực sự tin rằng bây giờ hơn bao giờ hết, đất nước chúng ta cần những vị lãnh đạo sẽ nói thẳng thắn với người dân về những thách thức mà chúng ta phải đối mặt trên khắp thế giới và tại quê nhà và đem đến sự lãnh đạo thực sự rõ ràng dựa trên những nguyên tắc muôn thủa mà chúng ta ủng hộ”, ông Pence nói.

Ông Pence cũng chỉ trích Tổng thống Joe Biden đang cung cấp viện trợ cho Ukraine quá chậm, nhấn mạnh đến việc chưa hoàn thành cam kết chuyển cho Kyiv xe tăng Abrams.

Hải Đăng

---

Pakistan chờ phao cứu sinh của IMF

Pakistan tiếp tục chìm trong một cuộc khủng hoảng cán cân thanh toán. Nước này có dự trữ ngoại hối 3,5 tỷ đô la, chỉ đủ cho một tháng nhập khẩu. Bên cạnh đó họ cũng cần 22 tỷ đô la để trả nợ nước ngoài. Hồi tháng Năm, đồng tiền Pakistan đã giảm xuống mức thấp kỷ lục so với đồng đô la Mỹ.

Năm 2019, IMF đồng ý trao gói cứu trợ 6,5 tỷ đô la, với 3,9 tỷ đô la đã được giải ngân. Nhưng kể từ tháng 11, quỹ đã cho hoãn khoản thanh toán 1,1 tỷ đô la. Pakistan có thời hạn đến thứ Sáu để thuyết phục IMF giải ngân trước khi thỏa thuận hết hạn.

Nhằm kiềm chế thâm hụt ngân sách theo yêu cầu của IMF, đầu tháng này Pakistan đã tuyên bố cắt giảm chi tiêu và tăng thuế. Để giải quyết lạm phát gần 38% trong tháng 5, ngân hàng trung ương đã tăng lãi suất thêm một điểm phần trăm vào thứ Hai lên 22%. Đến thứ Tư, thủ tướng Pakistan Shehbaz Sharif nói ông hy vọng đạt được thỏa thuận với IMF. Nếu không, nước ông sẽ vỡ nợ.

---

Ấn bản thứ tư của bản hướng dẫn về bom mìn ở Ukraine

Vào thứ Sáu, ấn bản thứ tư của hướng dẫn toàn diện nhất về bom mìn ở Ukraine sẽ được xuất bản bởi các cơ quan an ninh Ukraine và Bomb Techs Without Borders, một tổ chức từ thiện của Mỹ. Phiên bản trước của “Nhận dạng cơ bản về đạn dược ở Ukraine,” một bản PDF minh họa dài 692 trang được phát hành ba tháng trước, đã lỗi thời. Phiên bản mới thậm chí còn dài hơn. Các bổ sung bao gồm súng cối của Trung Quốc và Iran, đạn chùm của Nga, các loại bẫy mìn mới và lựu đạn cải tiến do máy bay không người lái thả.

Được in bằng tiếng Anh và tiếng Ukraina, đi kèm mã màu để làm nổi bật các mối nguy hiểm như ngòi nổ từ tính được kích hoạt khi tiếp cận kim loại, bản hướng dẫn sẽ giúp bảo vệ các đội phá bom, binh lính và dân thường. Song không có thông tin về các bí mật kỹ thuật phương Tây và kỹ thuật xử lý. Nếu có, chúng có thể khuyến khích những người chưa được đào tạo — chẳng hạn như nông dân sốt ruột muốn dọn vườn — tự tìm cách gỡ mìn.

Công việc của các biên tập viên sẽ tiếp tục. Các xưởng bí mật ở Ukraine hiện đang in 3D vỏ bom bằng nhựa chứa đầy chất nổ và mảnh đạn. Những “quả bom kẹo” được thả bằng máy bay không người lái mới này sẽ được ra mắt trong ấn bản thứ năm của cuốn sổ tay vào cuối mùa hè.

---

Diễn viên Hollywood có thể đình công

Fran Drescher, người đóng vai Fran Fine, vai chính đáng yêu của sitcom “The Nanny”, giờ là chủ tịch của Screen Actors Guild-American Federation of Television and Radio Artists, một hiệp hội 160,000 thành viên bao gồm cả các diễn viên. Bà Drescher đang giúp đàm phán hợp đồng tiếp theo của SAG-AFTRA với các nhà sản xuất của Hollywood. Nếu không có thỏa thuận nào đạt được trước thứ Sáu, khi hợp đồng hiện tại hết hạn, các thành viên của hiệp hội sẽ nối gót giới biên kịch đình công.

Công đoàn muốn diễn viên được trả nhiều tiền hơn khi một chương trình do họ đóng được phát sóng lại. Nó cũng muốn đảm bảo AI sẽ không được dùng thay cho diễn viên. Cuộc đình công trước đó của Hiệp hội Biên kịch Hoa Kỳ, bắt đầu từ tháng 5, đã khiến gần như toàn bộ quy trình sản xuất phim ở Los Angeles bị đình chỉ, với quay phim chỉ có thể tiếp tục ở nước ngoài. Nhưng giờ đây, một cuộc đình công của các diễn viên sẽ đóng cửa tất cả các hoạt động quay phim của các công ty Mỹ. Bà Drescher tỏ ra sẵn sàng đình công nếu cần.

---

Cựu giám đốc Samsung bị cáo buộc ăn cắp bí mật để giúp Foxconn xây dựng nhà máy ở TQ

Biển hiệu Samsung Electronics trước tòa nhà Samsung Town tại Gangnam, Seoul, Hàn Quốc, ngày 15/7/2022 (Ảnh: yllyso / Shutterstock) 

Theo bản cáo trạng của công tố viên Hàn Quốc mà Reuters có được, cựu giám đốc Choi Jinseog đã lên kế hoạch đánh cắp bí mật của Samsung để Foxconn xây dựng nhà máy ở Trung Quốc. Đây là xác nhận chính thức đầu tiên về việc Samsung tiết lộ vụ án có liên quan đến Foxconn, bản cáo trạng không buộc tội Foxconn sai phạm.

Các công tố viên Hàn Quốc cáo buộc cựu giám đốc điều hành của Samsung, ông Choi Jinseog, lợi dụng mạng lưới nhà cung cấp của công ty cũ, đánh cắp bí mật giúp Foxconn xây dựng một nhà máy sản xuất chip ở Trung Quốc.

Các công tố viên đã công bố bản cáo trạng vào ngày 12/6, rằng hành vi trộm cắp đã khiến Samsung Electronics thiệt hại hơn 200 triệu USD.

Bản cáo trạng dài 18 trang được Reuters đưa tin lần đầu tiên vào thứ Ba (27/6) đã cung cấp chi tiết về vụ án của Choi, bao gồm việc ông ta bị buộc tội đánh cắp bí mật thương mại của Samsung và thỏa thuận với Foxconn để xây dựng một nhà máy ở Trung Quốc.

Ông Choi Jinseog, người đã ở tù từ cuối tháng 5, bác bỏ mọi cáo buộc thông qua luật sư Kim Pilsung.

Ông Choi Jinseog, 65 tuổi, là một chuyên gia kỳ cựu trong ngành công nghiệp bán dẫn Hàn Quốc. Ông đã làm việc tại Samsung 17 năm, chịu trách nhiệm phát triển chip bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên động (DRAM), đồng thời tham gia nghiên cứu và phát triển toàn bộ quá trình sản xuất chip.

Trước khi rời Samsung vào năm 2001, ông đã nhiều lần giành được giải thưởng trong công ty vì thành tích xuất sắc của mình.

Ông Choi Jinseog gia nhập SK Hynix sau khi rời Samsung với tư cách là giám đốc công nghệ và phó chủ tịch, và có những đóng góp to lớn cho sự thay đổi của công ty. Tuy nhiên, ông đã chọn rời khỏi Hàn Quốc sau khi thua trong cuộc chạy đua vào vị trí CEO.

Foxconn cho biết trong một tuyên bố, Foxconn nhận thức được suy đoán về các vụ kiện pháp lý ở Hàn Quốc. Công ty không bình luận về các vụ kiện tụng đang diễn ra, và họ tuân thủ luật pháp và quy định của các khu vực tài phán mà Foxconn hoạt động.

Ông Choi Jinseog tuyển dụng nhân viên từ Samsung, moi thông tin mật từ nhà thầu

Theo cáo trạng, công ty Jin Semiconductor (JSMC), do ông Choi Jinseog thành lập tại Singapore, đã ký hợp đồng với Foxconn vào khoảng tháng 8/2018, hỗ trợ Foxconn xây dựng nhà máy ở Tây An, Trung Quốc.

Theo cáo trạng, trong những tháng sau đó, ông Choi đã lôi kéo một lượng lớn nhân viên Hàn Quốc từ Samsung và các chi nhánh của Samsung, cũng như thu thập bất hợp pháp thông tin bí mật liên quan đến việc xây dựng một nhà máy sản xuất chip từ hai nhà thầu của Samsung.

Bản cáo trạng cáo buộc rằng ông Choi đã thu thập bất hợp pháp các tài liệu bí mật về quản lý phòng sạch bán dẫn từ các nhân viên của một công ty xây dựng Hàn Quốc.

Samoo Architects & Engineers, một công ty thiết kế kiến ​​trúc, đã tham gia xây dựng nhà máy của Samsung tại Tây An, Trung Quốc vào năm 2012. Phòng sạch là cơ sở sản xuất có môi trường khép kín, được thiết kế để loại bỏ bụi và các hạt khác có thể làm hỏng chip có độ nhạy cao.

Ngoài ra, các công tố viên cáo buộc công ty của ông Choi Jinseog cũng thu thập bất hợp pháp các bản thiết kế của nhà máy, cũng như việc sản xuất chip và sơ đồ nhà xưởng từ một nhân viên giám sát việc xây dựng nhà máy Tây An của Samsung.

Nhà thầu HanmiGlobal chịu trách nhiệm giám sát xây dựng kỹ thuật của nhà máy Samsung Tây An, cũng như kế hoạch xây dựng và mặt bằng để xử lý nước thải và các cơ sở phụ trợ khác liên quan đến sản xuất chip. Họ vẫn chưa xác định được bằng cách nào ông Choi đã có được thông tin bố trí tầng, theo cáo trạng.

Dữ liệu ‘tuyệt mật’ của Samsung bị rò rỉ sang Trung Quốc

Bản cáo trạng cho biết, Samsung coi các loại tài liệu mà ông Choi Jinseog có được là “bí mật nghiêm ngặt”, và được bảo vệ bằng nhiều lớp, chỉ cho phép nhân viên được ủy quyền trong công ty và các đối tác bên thứ ba truy cập.

Theo cáo trạng, nhà máy mới của Foxconn dự kiến ​​có công suất sản xuất 100.000 tấm wafer mỗi tháng, sử dụng công nghệ chip nhớ DRAM 20nm. DRAM 20nm vẫn được coi là “công nghệ cốt lõi quốc gia” của Hàn Quốc.

Chính phủ Hàn Quốc cấm chuyển giao công nghệ như vậy ra nước ngoài, ngoại trừ các trường hợp được cấp phép hợp pháp hoặc quan hệ đối tác.

Ông Lee Jong-hwan, giáo sư kỹ thuật chip tại Đại học Sangmyung, nói với Reuters rằng thông tin bố trí nhà máy và phòng sạch là rất quan trọng để đạt được sản lượng chip cao, giúp tăng năng lực sản xuất chip nội địa của Trung Quốc.

Ông nói rằng một số dữ liệu mà ông Choi Jinseog thu được có thể không nhạy cảm, nhưng hiện tại Trung Quốc rất muốn bắt kịp các công ty Hàn Quốc…bất kỳ dữ liệu nào liên quan đến công nghệ 10nm, 20nm cũng đều hữu ích.

Ông Choi Jinseog không nhận tội

Ông Choi Jinseog không nhận tội, các luật sư của ông đã bác bỏ mạnh mẽ các cáo buộc trong bản cáo trạng.

Luật sư Kim Pilsung của ông Choi Jinseog nói, vụ trộm cắp mà các công tố viên tuyên bố hoàn toàn không liên quan đến cách thiết kế và sản xuất chip. Ví dụ, có các tiêu chuẩn kỹ thuật quốc tế công khai về cách xây dựng phòng sạch và điều này không chỉ có ở Samsung.

Theo luật sư Kim, ông Choi đã ký hợp đồng tư vấn sơ bộ với Foxconn vào khoảng năm 2018, có thể sẽ xây dựng một nhà máy sản xuất chip ở Tây An. Nhưng Foxconn đã chấm dứt hợp đồng chỉ sau một năm, chỉ trả lương liên quan đến dự án.

Viện dẫn tính nhạy cảm của vấn đề, ông từ chối bình luận về lý do Foxconn chấm dứt hợp đồng, và từ chối cung cấp thêm thông tin chi tiết.

Reuters trích dẫn lời của luật sư Kim và một nguồn tin cho biết, nhà máy theo kế hoạch đã không bao giờ được xây dựng sau khi Foxconn rút lui.

Tờ Financial Times dẫn lời một nguồn tin ở Trung Quốc nói rằng nhà máy sao chép Tây An theo kế hoạch của ông Choi ban đầu được dự kiến ​​sản xuất chip bộ nhớ tiên tiến mà các công ty Trung Quốc cần.

Nhưng kế hoạch đã thất bại vào năm 2019, vì khoản đầu tư 6,2 tỷ đô la USD như hứa hẹn từ nhà sản xuất điện tử Đài Loan Foxconn không bao giờ thành hiện thực. Foxconn, đối tác sản xuất chính của Apple, từ lâu đã được đồn đại là rất muốn tham gia vào lĩnh vực chip.

Theo Lâm Yến / Epoch Times

---

Đường hóa học aspartame sắp bị chính thức cho vào danh sách chất gây ung thư

(Nguồn: Bits And Splits/ Shutterstock) 

Aspartame hiện là chất làm ngọt phổ biến hàng đầu. Nó có trong Diet Coke (nước ngọt cho người muốn kiêng đường), một số đồ uống của Snapple, một số kẹo cao su Mars’ Extra, v.v. Theo Reuters đưa tin hôm 29/6, chất này dự kiến sẽ bị đưa vào danh sách các chất “có thể gây ung thư cho con người” vào tháng 7 tới bởi IARC (Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế, một nhánh của WHO – Tổ chức Y tế thế giới).

Reuters cho biết họ có được tin tức này theo hai nguồn tin có kiến ​​thức về quy trình và quản lý thực phẩm. Phán quyết đưa đường hóa học aspartame vào danh sách các chất có thể gây ung thư đã được IARC hoàn thiện vào đầu tháng 6 này sau cuộc họp của các chuyên gia. Các số liệu và bằng chứng đã được phân tích và đánh giá trước khi đưa ra kết luận.

IARC có thể sẽ không quy định ra mức an toàn. Tức là lượng sản phẩm mà một người có thể sử dụng một cách an toàn.

Lời khuyên về mức an toàn này thông thường là đến từ một cơ cấu khác của WHO —JECFA (Ủy ban Chuyên gia về Phụ gia Thực phẩm của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp)— cũng như nằm trong các quyết định hay hướng dẫn chi tiết từ các cơ quan quản lý của các quốc gia khác nhau.

Reuters chỉ ra rằng do cách làm này mà các phán quyết tương tự của IARC trước đây đối với các chất khác nhau đã khiến người tiêu dùng lo ngại về việc sử dụng chúng, từ đó dẫn đến các vụ kiện và gây áp lực buộc các nhà sản xuất phải điều chỉnh lại công thức chế tạo, như chuyển sang dùng các chất khác.

Điều đó đã dẫn đến có những lời chỉ trích rằng các đánh giá của IARC có thể gây hiểu lầm cho công chúng.

JECFA cũng đang xem xét việc sử dụng aspartame trong năm nay. Cuộc họp của họ đã bắt đầu vào cuối tháng 6 và dự kiến ​​sẽ công bố những phát hiện vào cùng ngày mà IARC công bố quyết định của mình — vào ngày 14/7.

Kể từ năm 1981, JECFA tuyên bố aspartame an toàn trong thực phẩm, tức là thông thường người ta sẽ không sử dụng vượt khỏi giới hạn an toàn. Ví dụ theo JECFA, một người trưởng thành nặng 60 kg sẽ không gặp nguy cơ gì nếu uống Diet Coke, trừ phi người đó uống nhiều đến mức 12–36 lon mỗi ngày. Quan điểm này lâu nay vẫn được thừa nhận và được chia sẻ rộng rãi bởi các cơ quan quản lý quốc gia, bao gồm cả ở Hoa Kỳ và Châu Âu.

Người phát ngôn của IARC cho biết các phát hiện mới nhất lần này của IARC và JECFA sẽ đều được giữ bí mật cho đến tháng 7, nhưng nói thêm rằng chúng là “bổ sung”, với kết luận của IARC đại diện cho các “bước cơ bản đầu tiên để hiểu về khả năng gây ung thư”. JECFA là “tiến hành đánh giá rủi ro, xác định khả năng xảy ra một loại tác hại cụ thể (ví dụ: ung thư) trong các điều kiện và mức độ nhiễm nhất định.”

Trong bối cảnh này, như Reuters có báo cáo cụ thể (Trí Thức VN không dẫn chi tiết ở đây), hiện đã dấy lên nhiều quan ngại và tranh cãi từ các hãng sản xuất về vấn đề này.

Tháng trước, WHO đã công bố hướng dẫn khuyến cáo người tiêu dùng không sử dụng chất tạo ngọt không đường để kiểm soát cân nặng. Các hướng dẫn đã gây ra một làn sóng tranh cãi trong ngành công nghiệp thực phẩm, khi họ cho rằng các chất đó vẫn hữu ích cho những người tiêu dùng muốn giảm lượng đường trong chế độ ăn uống của mình.

Nhật Tân