20-4-2016

Cử tri 15 tỉnh thành tại Việt Nam cùng đề nghị sớm kiện Trung Quốc về Biển Đông trong lúc một nhà quan sát nói việc liệu Hà Nội có cứng rắn hơn hay không tùy vào ‘đấu tranh nội bộ’.

Bản tập hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri từ Cà Mau đến Hà Nội gửi đến kỳ họp thứ 11 của Quốc hội khóa 13 được Ban Dân nguyện phát hành cho thấy “thái độ bức xúc đối với những vi phạm của Trung Quốc ở Biển Đông, nhất là hành động xây dựng đảo nhân tạo tại Trường Sa và Hoàng Sa, đánh bắt cá trên vùng biển Việt Nam, tấn công tàu cá ngư dân Việt Nam”, báo Việt Nam tường thuật.

“Cử tri đề nghị có các giải pháp đấu tranh quyết liệt hơn, sớm hoàn thiện các thủ tục pháp lý khởi kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế, hạn chế các chính sách thỏa hiệp để đảm bảo toàn vẹn lãnh thổ”, VnEconomy hôm 19/4 đưa tin.

Hôm 20/4, trả lời BBC từ Hà Nội, ông Dương Danh Dy, nhà nghiên cứu quan hệ Việt – Trung, nói: “Về chuyện Hà Nội có kiện hay bày tỏ thái độ cứng rắn hơn hay không tùy vào ‘đấu tranh nội bộ’ về những gì mà họ đã ‘hớ với Trung Quốc’, vì còn những vấn đề phức tạp chưa tiện nói trong mối quan hệ với Bắc Kinh”.

Cựu Tổng lãnh sự Việt Nam tại Quảng Châu từ chối nói rõ hơn về ‘đấu tranh nội bộ’ cũng như giải thích về điều ông mô tả là ‘hớ với Trung Quốc’.

Tuy vậy, ông cũng nhận định: “Theo tôi, quan hệ Việt – Trung khó có khả năng được cải thiện, vì Trung Quốc cứ khư khư thái độ như thế, trong lúc Việt Nam thì tùy từng lúc mà bộ chỉ huy hay lực lượng cảnh sát biển thích thì làm mạnh hơn một chút”.

‘Phóng đại’

Trong một diễn biến khác, chính sách Biển Đông của Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama bị chính người của đảng Dân chủ chỉ trích, AP đưa tin hôm 20/4.

Ông Brad Sherman, một dân biểu Dân chủ của bang California cáo buộc chính quyền Obama phóng đại tầm quan trọng của những hòn đảo không có người ở tại Biển Đông.

Ông nói rằng Lầu Năm Góc cũng phóng đại mối đe dọa của Trung Quốc, trong đó có tranh chấp lãnh thổ với một số nước láng giềng.

”Đồng ý rằng khu vực này là quan trọng, nhưng tôi cho rằng chúng ta đang theo hướng sai lầm, hiếu chiến chỉ vì một số đảo nhỏ không có người ở đến nay. Thật vô ích” ông Sherman nói.

Tuy nhiên, Daniel Russel, Trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ đặc trách khu vực Đông Á tuyên bố Hoa Kỳ ủng hộ thông lệ quốc tế và có lợi ích kinh tế cũng như an ninh quan trọng ở khu vực Biển Đông.

Mới đây, máy bay quân sự Trung Quốc công khai đáp xuống đường băng sân bay mới mà Trung Quốc xây dựng trên Đá Chữ Thập, thuộc khu vực tranh chấp trên Biển Đông, Reuters cho biết.

Quyết định của Philippines kiện Trung Quốc ra Tòa trọng tài thường trực (PCA) Liên Hiệp Quốc ở Hague đang là thách thức đối với yêu sách chủ quyền của Trung Quốc tại Biển Đông.

Tòa trọng tài đã chấp thuận xem xét 7 trong số 15 luận điểm của Philippines và sẽ ra phán quyết trong năm 2016 này, dù Trung Quốc không chịu tham gia phiên tòa.

Tiếp theo việc tuyên bố không công nhận và không tham gia phiên tòa xét xử vụ kiện của Philippines, Trung Quốc tuyên bố thành lập một Trung Tâm Luật pháp Hàng hải để xét xử các tranh chấp chủ quyền biển.

Tình hình Biển Đông trong tương lai được cho là phụ thuộc khá nhiều vào kết quả phiên tòa xét xử vụ kiện của Philippines.

Tháng 7/2014, báo trong nước đưa tin Hà Nội “chọn thời điểm kiện Trung Quốc ra Tòa trọng tài về Luật Biển” và ‘củng cố, chuẩn bị hồ sơ đấu tranh pháp lý với Trung Quốc”. Tuy vậy, từ thời điểm đó đến nay, truyền thông Việt Nam không cập nhật diễn tiến của vụ việc.